به گزارش رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، داود فتحعلیبیگی، کارگردان و نمایشنامهنویس در تعریف تئاتر دینی گفت: تئاتر دینی در شکل و قالب به هیچ عنوان تعریف مجزایی ندارد، مگر نمایشهای آیینی چون تعزیه. این نوع تئاتر بیشتر در محتوا تعریف دارد. دین فقط ویژگی سوگواره ندارد و مملو از آموزههای اخلاقی است. آنچه که ما را برای درست زیستن هدایت میکند. در چنین شرایطی طبیعی است که توجه به این مفاهیم جزو فعالیتهای ضروری فرهنگی جامعه قرار گیرد.
وی در ادامه افزود: هر نمایشی شما را به سمت امر به معروف و نهی از منکر هدایت کند تئاتر دینی است. ممکن است این نوع نمایش حتی کمدی باشد اما آمیخته با آموزههای اخلاقی باشد. میتوان گفت هر نمایشی که به لحاظ محتوایی زیربنای دینی دارد در این دسته قرار میگیرد.
کارگردان و نویسنده نمایش «این غرفه از بهشت» با بیان اینکه دین گستره وسیعی دارد و هیچ کس در هیچ کجای دنیا برای آن تعریف خاصی ارائه نداده است، اظهار داشت: به جز نمایشهای آیینی که مطابق با رسوم مذهبی، باورهای دینی و فرهنگ مناطق مختلف دنیا به آن پرداخته میشود اما نام تئاتر دینی به آن اطلاق نمیشود. بنابراین آنچه به نام تئاتر دینی امروز نضج یافته به لحاظ محتوای اثر است و نه شکل و قالب آن.
فتحعلیبیگی در خصوص برگزاری سوگواره نمایشی «خمسه» افزود: سوگواره بحث جداگانهای دارد، زیرا مبنای آن بر اساس عزاداری برای بزرگان دینی شکل گرفته است. بهترین جلوههای نمایشی برای عزاداری سوگواره آیینهای عاشورایی بهویژه شبیهخوانی است. ممکن است مدیران برنامهریز این رویداد بخواهند نمایشهایی را در کنار آیینهای عزاداری داشته باشند که مبنای مفاهیم آن بر مبانی اخلاقی و بزرگداشت شهدای کربلا و... گذاشته شود.
او در توضیحی بیشتر افزود: این گونه نمایشها مناسبتی هستند و در طول سال امکان دیدن آنها کمتر میسر میشود. جامعه با این دست از نمایشها همواره ارتباط و حمایت مناسبی داشته است. برگزاری این سوگوارهها و رویدادهای فرهنگی خوب و لازم است و باید در اجرا چند گام فراتر از عامه مردم باشیم. اگر قرار باشد آثار سوگواره از تعزیههای اجرا شده در روستاهای کشورمان ضعیفتر باشد تاثیر مطلوبی نخواهد داشت و شایسته است تغزیهای برگزار کنیم که به صورت تام و تمام وجوه هنری و علمی آن را در نظر بگیریم.
این فعال تئاتر آئینی و سنتی، نقش پژوهش را در اعتلای تئاتر دینی مثبت ارزیابی کرد و گفت: اگر بخواهیم در زمینه ترویج اندیشههای دینی کار کنیم برگزاری کارگاهها و مسابقات نمایشنامهنویسی زیر نظر استادان فن که به درام و محتوای قرآنی و اخلاقی اشراف دارند بسیار تاثیرگذار است. زیرا متاسفانه زمانی که صحبت از متون تئاتر دینی میشود از گستره وسیع مباحثی که میتواند مورد توجه قرار گیرد غافلند. امروزه ضرورت جامعه ما استفاده از سرچشمههای ناب اخلاقی است که به نظرم هم برگزاری جشنوارهها و انتشار نمایشنامههای خوب و هم برپایی کارگاههای نمایشنامهنویسی توسط افراد آگاه در این زمینه بسیار موثر است.
این استاد دانشگاه در خصوص نقش حمایتی شهرداری تهران از تئاتر گفت: این هنر هرچه بیشتر حمایت شود به همین نسبت در ترویج فرهنگ ملی و تلطیف جامعه به سمت داشتن نگاه فرهنگی تاثیرگذار است. شهرداری نیز در این زمینه عملکرد مناسبی داشته است اما میتواند حمایتهای بیشتری نیز صورت دهد.
وی از ایده اجراهای طولانیتر استقبال کرد و گفت: اگر مقصود ترویج اندیشه دینی و فرهنگ انسان ساز عاشوراست چرا یک تک اجرا؟ گروههای نمایشی با تعداد اجراهای بیشتر تشویق شده و نتیجه کارشان موفقیت آمیزتر میشود. ضمن اینکه زحمات گروهها توسط مخاطبین بیشتری دیده میشود.
دومین سوگواره نمایشی و آیینهای مذهبی «خمسه» آبان و آذرماه سال جاری همزمان با محرم و صفر در بخشهای تئاتر صحنهای، تئاتر میدانی و خیابانی، عکس، تعزیه، آیینهای دینی، نقل مذهبی، پرده خوانی و پژوهش توسط فرهنگسرای ابن سینا در تهران برگزار خواهد شد.